Otrzymałeś darowiznę i zastanawiasz się, czy w związku z tym jesteś zobowiązany uiścić jakąś dodatkową opłatę na rzecz państwa? Okazuje się, że tak. Zapoznaj się z najważniejszymi zasadami związanymi z podatkiem od darowizny.
Czym jest darowizna?
Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego darowizna jest umową, której celem jest przysporzenie obdarowanej osobie jakiejś korzyści majątkowej. Darowizną może więc być np. wręczenie komuś jakiejś sumy pieniędzy, podarowanie samochodu czy nieodpłatne przekazanie na własność mieszkania lub działki.
Podatek a darowizna
Na początek najważniejsze: darowizna od najbliższych krewnych, zaliczanych do tzw. grupy 0, wydzielonej z I grupy podatkowej, tj. od: małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierbów, rodzeństwa, ojczyma lub macochy, może być w 100% zwolniona od podatku bez względu na jej wartość. Ale uwaga! Jeśli wysokość darowizny w takim przypadku przekracza kwotę wolną od podatku dla I grupy podatkowej (obecnie jest to 9.637 zł), konieczne jest zgłoszenie tego faktu do Urzędu Skarbowego na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania1.
A kiedy należy uiścić podatek od darowizny? Co do zasady, po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku od darowizny. Jej wysokość jest uzależniona od stopnia pokrewieństwa / spowinowacenia obdarowanego z darczyńcą. Wydzielono trzy grupy podatkowe. Są to:
- grupa 1 – poza członkami wymienionej wcześniej grupy 0 (od których darowizna nie musi być obciążona podatkiem) zaliczają się do nich synowa, zięć oraz teściowie – w ich przypadku kwota wolna od podatku wynosi 9.637 zł;
- grupa 2 – to zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. W tym przypadku kwota wolna wynosi 7.276 zł;
- grupa 3 – pozostałe osoby, a zatem niespokrewnione i niespowinowacone z obdarowanym. Przy darowiźnie od takich osób kwota wolna od podatku wynosi 4.902 zł2.
Warto pamiętać, że kwota wolna od podatku obejmuje łączną wysokość wszystkich darowizn otrzymanych od jednego darczyńcy w ciągu kolejnych 5 lat. Jeśli więc na tej przestrzeni łączna suma uzyskanych korzyści przekroczy odpowiednio 9.637 zł, 7.276 zł lub 4.902 zł, należy dokonać zgłoszenia i odprowadzić podatek.
Ile wynosi podatek od darowizny?
Konkretna wysokość podatku od darowizny jest wyliczana – ponad progiem zwolnienia – w odniesieniu do wartości przekazanych korzyści majątkowych oraz stopnia relacji z darczyńcą. Wynosi od 3 do 10% wartości pieniężnej otrzymanych dóbr.
Warto pamiętać, że niezgłoszenie otrzymania darowizny (kiedy istnieje taki obowiązek prawny) jest uznawane za oszustwo podatkowe i może nieść za sobą poważne konsekwencje prawne oraz finansowe dla obdarowanego.
2 Art. 4 Ustawy z dn. 28 lipca 1983 r. o podatku od spadku i darowizn, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19830450207/U/D19830207Lj.pdf
